Tổng Giám đốc G-Home: Không còn đơn vị thị trấn ảnh hưởng đến 2 nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội

Tổng Giám đốc G-Home: Không còn đơn vị thị trấn ảnh hưởng đến 2 nhóm đối tượng mua nhà ở xã hội

Theo ông Nguyễn Hoàng Nam, Thành viên Tổ công tác Nghiên cứu thị trường VARS, Tổng Giám đốc G-Home, việc sáp nhập đơn vị hành chính khiến nhiều người thuộc hộ nghèo và thu nhập thấp ở đô thị gặp khó khăn, vì thị trấn bị xóa bỏ, chuyển thành xã; từ cư dân đô thị trở thành cư dân nông thôn, dẫn đến mất quyền mua nhà ở xã hội.

Tại buổi họp báo công bố báo cáo thị trường bất động sản Việt Nam quý 2 và 6 tháng 2025, do Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) tổ chức ngày 15/07, ông Nguyễn Hoàng Nam – Thành viên Tổ công tác Nghiên cứu thị trường VARS, Tổng Giám đốc G-Home cho biết, tình hình phát triển nhà ở xã hội (NOXH) trong thời gian qua cho thấy nhiều tín hiệu khởi sắc tích cực, chủ yếu nhờ vào việc tháo gỡ các vướng mắc pháp lý và cơ chế chính sách.

Điển hình như Luật kinh doanh Bất động sản, Luật Nhà ở và Luật Đất đai cùng có hiệu lực từ ngày 01/08/2024 đã gỡ bỏ nhiều khó khăn cho cả nhà đầu tư và người dân muốn tiếp cận NOXH.

Gần đây nhất có thêm 2 tín hiệu mới từ Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NOXH hiệu lực từ đầu tháng 6 và Nghị định 192/2025/NĐ-CP của Chính phủ, quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết 201, có hiệu lực từ đầu tháng 7, đã “cởi trói” đáng kể cho các dự án NOXH.

Theo ông Nam, các chính sách mới ra đời làm cho quá trình phát triển dự án NOXH nhanh hơn, như không còn đấu thầu chủ đầu tư như trước.

Yếu tố tháo gỡ thứ 2 là sử dụng cơ chế hậu kiểm định giá bán NOXH, thay vì phải chờ đợi phê duyệt giá bán mất hàng năm trời như trước, điều này khiến giá trị bất động sản trượt giá cao, nhưng giờ chủ đầu tư có thể tự thuê đơn vị tư vấn để xây dựng giá bán. Lợi nhuận định mức được giới hạn ở 10% trên tổng giá trị xây lắp. Nếu giá bán cao hơn định mức này, chủ đầu tư phải hoàn trả tiền cho người mua. Ngược lại, nếu giá thấp hơn, chủ đầu tư tự chịu phần chênh lệch.

Quá trình này hiện chỉ yêu cầu thông báo trước 30 ngày cho Sở Xây dựng để niêm yết, các bước sau sẽ là hậu kiểm. Ông Nam dự báo nhiều người mua NOXH sẽ được hoàn lại tiền do giá bán trước đây thường cao hơn định mức.

Thêm một điểm đáng chú ý nữa là quy trình xin cấp phép xây dựng và thẩm duyệt phòng cháy chữa cháy trong NOXH đã được tích hợp một cửa tại Sở Xây dựng, thay vì phải đi hai cửa như trước. Việc nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng cũng thực hiện theo cơ chế một cửa.

Ngoài ra, Nghị quyết và Nghị định mới đã giải quyết vấn đề sáp nhập tỉnh, cho phép người dân đã có nhà ở tỉnh cũ vẫn có thể mua nhà ở xã hội tại tỉnh mới sáp nhập, dựa trên đơn vị hành chính của sổ đỏ cũ. Đối với các thành phố lớn, quy định về khoảng cách từ nhà hiện tại đến dự án cũng cho phép người dân dù đã có nhà nhưng ở xa vẫn được mua NOXH.

Thay đổi đơn vị hành chính ảnh hưởng 2 nhóm đối tượng mua NOXH

Bên cạnh những thuận lợi, ông Nam cho rằng vẫn còn một số khó khăn đang tồn tại.

Cụ thể, vướng mắc đối tượng thụ hưởng do thay đổi đơn vị hành chính ảnh hưởng đặc biệt đến 2 nhóm đối tượng được mua NOXH tại khu vực đô thị là hộ nghèo, cận nghèo; và người có thu nhập thấp. Bởi, sau sáp nhập, nhiều thị trấn – vốn được coi là đơn vị cơ sở của đô thị – đã không còn, mà chỉ còn phường và xã. Điều này khiến hàng chục ngàn người trước đây sống ở thị trấn và được coi là đối tượng đô thị, nay bỗng chốc trở thành cư dân xã (khu vực nông thôn) và mất quyền mua NOXH.

Ngay cả trước khi sáp nhập, việc xác nhận đối tượng và thu nhập tại cấp xã đã khó khăn do Chủ tịch/Phó chủ tịch UBND xã không thể nắm rõ thu nhập của từng cá nhân. Vấn đề sáp nhập càng làm trầm trọng thêm tình hình này.

Ông Nam kiến nghị cần có một Nghị định hoặc Thông tư hướng dẫn cụ thể hơn từ Bộ Xây dựng để tạo sự công bằng cho 2 nhóm đối tượng này.

Dù còn tồn tại vướng mắc, ông Nam cho biết tốc độ bán hàng của các dự án NOXH trong 6 tháng đầu năm 2025 đã nhanh hơn tổng của cả năm 2024, một con số tích cực và hy vọng chính sách sẽ tiếp tục được hoàn thiện trong tương lai.

Ông Nguyễn Hoàng Nam, Thành viên Tổ công tác Nghiên cứu thị trường VARS, Tổng Giám đốc G-Home

Áp dụng mô hình chính quyền hai cấp giúp triển khai các dự án nhanh hơn

Ông Nguyễn Chí Thanh – Phó Chủ tịch Thường trực VARS nhận định trước đây, việc giải quyết các thủ tục hành chính, văn bản là một thách thức lớn, gây vướng mắc và ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ của mọi loại hình dự án, từ NOXH cho đến nhà ở thương mại và khu công nghiệp.

Tuy nhiên, việc áp dụng mô hình chính quyền hai cấp từ đầu tháng 7, ông Thanh tin rằng quy trình giải quyết công việc sẽ trở nên đơn giản hơn nhiều. Việc này sẽ loại bỏ tình trạng điều tra, nghiên cứu, báo cáo lòng vòng giữa các cấp, từ đó giúp các dự án được triển khai nhanh chóng và mạnh mẽ hơn.

Nhờ những động thái tích cực từ Chính phủ, Bộ Xây dựng và các Bộ ban ngành trong thời gian qua, ông Thanh đánh giá chất lượng nhà ở nói chung đang được nâng lên. Đặc biệt, khái niệm về NOXH đã có sự thay đổi tư duy không còn là việc xây dựng nhà ở với giá rẻ nhất, mà là xây dựng nhà ở với chất lượng tốt để đảm bảo sự ổn định lâu dài cho người sinh sống.

Các mô hình NOXH hiện nay được phát triển theo mô hình khu đô thị lớn, có đầy đủ hạ tầng, diện tích hàng chục, hàng trăm ha, chứ không phải chỉ là những ngôi nhà đơn lẻ. Điều này cho thấy chính sách đang có sự điều chỉnh đúng hướng, góp phần nâng cao chất lượng sống.

Ông Nguyễn Chí Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực VARS

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, đến nay cả nước có 692 dự án NOXH được triển khai, với 633,559 căn; trong đó 142 dự án hoàn thành với 93,793 căn; 139 dự án đã khởi công xây dựng 125,714 căn; 411 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư 414,052 căn.

* Bộ Xây dựng: Gần 700 dự án nhà ở xã hội được triển khai, quy mô hơn 633.5 ngàn căn

Thanh Tú

FILI

– 09:10 16/07/2025