Ưu tiên giải quyết nhu cầu có chỗ ở hơn là nhu cầu sở hữu nhà
TS Hoàng Văn Cường – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đề nghị cần quan tâm nhiều hơn đến chương trình phát triển nhà ở xã hội (NOXH) cho thuê với những điều kiện ưu đãi khác biệt hơn so với các chương trình hiện nay.
TS Hoàng Văn Cường – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân phát biểu tại Hội nghị |
Tại Hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển NOXH tổ chức sáng 16/03, ông Cường cho rằng thứ nhất, liên quan đến vị trí phát triển nhà ở xã hội, các quy định hiện nay đang đưa nhà ở xã hội đến vị trí nó khá xa so với trung tâm của tỉnh, thành phố. Trong khi đó, phương tiện đi lại không có, mất thời gian di chuyển nên người dân không muốn đi xa. Trong chương trình nhà ở xã hội, quy định dành có 2% cho thuê nhưng mà lại ở xa nên người dân sẽ không thuê. Người dân sẵn sàng thuê nhà với giá cao hơn, chật hơn nhưng gần chỗ làm việc, gần nơi con cái học hành và những dịch vụ vượt trội khác ở trung tâm.
Do vậy, ông Cường đề nghị quy định phải có một chương trình, quy hoạch những vị trí ở gần trung tâm nhưng lợi thế thương mại thấp để xây dựng quỹ nhà ở cho thuê. Chỉ cho thuê chứ không bán, như vậy mới đáp ứng được nhu cầu của người thu nhập thấp về chỗ ở.
Đối với loại nhà này, ông đề nghị sử dụng nguồn vốn vay thật ưu đãi. Chẳng hạn nguồn vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội vay dài hạn với lãi suất thấp. Nếu doanh nghiệp bỏ vốn ra đầu tư để cho thuê thì tiền thuê không đủ tiền vận hành chứ không nói đến việc thu hồi vốn đầu tư. Vốn này phải là vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội hoặc thậm chí là vốn Nhà nước. Như vậy mới giải quyết được một phần nhu cầu chỗ ở và đương nhiên vẫn phải phát triển chương trình thứ 2 là đáp ứng nhu cầu của những người có khả năng mua được nhà. Ông nghĩ chương trình này nên dành 50% cho thuê và 50% cho mua.
Thứ hai, ông Cường đề nghị hỗ trợ vốn cho phát triển nhà ở xã hội. Trong thời điểm hiện nay, quy định cần tăng nguồn cung nhà ở xã hội do vậy gói tín dụng 120 ngàn tỷ đồng hướng đến hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư phát triển nhà ở xã hội, tăng nguồn cung. Tuy nhiên, ông đề nghị đơn giản hóa tối đa điều kiện cho vay đối với nhóm này.
Bởi vì, dự án phát triển nhà ở xã hội đã được phê duyệt thì đương nhiên được cho vay không cần xem các điều kiện nào khác nữa và cho vay theo lộ trình của dự án, không sợ nguồn vốn đó thất thoát. Việc hỗ trợ lãi suất thấp hơn 1.5-2%, ông cho rằng không có nhiều ý nghĩa mà phải cam kết mức lãi suất cụ thể là bao nhiều, ví dụ cam kết lãi suất cho vay 7-8% để doanh nghiệp chủ động.
Ngoài ra, phải dùng ngân sách để hỗ trợ chương trình này. Quy định hiện có gói chính sách 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất theo Nghị quyết 43 nhưng hầu như không giải ngân được. Ông đề nghị chuyển gói 40 ngàn tỷ đồng từ Nghị quyết 43 sang chương trình hỗ trợ nhà ở thu nhập thấp. Như vậy quy định sẽ đạt được đúng mục tiêu có dự án, đúng đối tượng, không sợ cho vay sai.
Cuối cùng ông Cường đề nghị tăng thời hạn cho vay đối với dự án này, đảm bảo ít nhất đủ một chu kỳ cho doanh nghiệp đầu tư, thu hồi vốn.