Những điều người dân cần biết về chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất

Những điều người dân cần biết về chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất

Ngày 19/08/2025, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định 230/2025/NĐ-CP, quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai 2024. Nghị định này được ban hành nhằm hướng dẫn, hoàn thiện quy định của Luật Đất đai, đặc biệt nhấn mạnh việc hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Đây là một bước tiến quan trọng trong chính sách đất đai bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người sử dụng đất thông qua việc giảm gánh nặng tài chính về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Những điểm mới nổi bật trong Nghị định 230 về miễn, giảm tiền sử dụng đất

Một trong những điểm nổi bật của Nghị định 230/2025/NĐ-CP là việc mở rộng và làm rõ đối tượng được miễn, giảm tiền sử dụng đất. Theo Điều 4 của Nghị định, các trường hợp được miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở đã được quy định cụ thể và chi tiết hơn, đặc biệt tập trung vào nhóm hộ gia đình, cá nhân thuộc các khu vực tái định cư hoặc cụm tuyến dân cư vùng ngập lũ.

Đây là điểm mới rất quan trọng, nhằm hỗ trợ người dân vùng thấp trũng, vùng bị ngập do thiên tai khí hậu, giúp họ ổn định cuộc sống. Cụ thể, người dân sống tại các khu vực vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, vốn chịu ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng xâm nhập mặn và ngập lũ, khi được giao đất ở tại các khu tái định cư hoặc tuyến dân cư được quy hoạch theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thì được miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức. Đây là điểm mới so với các chính sách trước đây, khi chưa có quy định rõ ràng và bao quát đối tượng này.

Bên cạnh đó, Nghị định 230/2025/NĐ-CP cũng quy định miễn tiền sử dụng đất cho các hộ dân làng chài, người dân sống trên sông nước, đầm phá khi họ di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Điều này thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến các nhóm người dân có cuộc sống phụ thuộc vào sông nước, là những đối tượng có điều kiện sống khó khăn và rất dễ bị tổn thương bởi những ảnh hưởng thay đổi môi trường sống. Việc miễn giảm này hỗ trợ thiết thực cho việc ổn định đời sống cộng đồng dân cư vùng khó khăn.

Ngoài ra, Nghị định 230 còn quy định giảm 30% tiền sử dụng đất hàng năm đối với các trường hợp sử dụng đất quốc phòng kết hợp lao động sản xuất, xây dựng kinh tế theo quy định tại khoản 2 Điều 201 Luật Đất đai 2024 và Nghị định 102/2024/NĐ-CP. Điểm mới này nhằm tăng cường khuyến khích các đơn vị quốc phòng phát triển các hoạt động kinh tế, lao động sản xuất trên đất quốc phòng, vừa đảm bảo an ninh quốc phòng vừa phát huy hiệu quả sử dụng đất. Việc giảm 30% tiền sử dụng đất cho nhóm này thể hiện sự phối hợp giữa chính sách kinh tế và quốc phòng.

Ngoài miễn, giảm tiền sử dụng đất, Nghị định 230 cũng quy định rõ nhiều trường hợp được miễn tiền thuê đất cho cả thời hạn thuê tại Điều 5 của Nghị định này, trong đó có các trường hợp như đất xây dựng trụ sở Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Phát triển Việt Nam, quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, điểm Bưu điện – Văn hóa xã, cơ sở nghiên cứu khoa học của doanh nghiệp khoa học công nghệ và các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia… Việc này hỗ trợ tối đa hoạt động của các tổ chức phục vụ mục tiêu phát triển khoa học công nghệ và an sinh xã hội.

Tác động tích cực của Nghị định 230 đến người dân và xã hội

Chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất được quy định trong Nghị định 230 mang lại rất nhiều tác động tích cực sâu rộng cho người dân và xã hội.

Đầu tiên, với nhóm hộ gia đình, cá nhân được giao đất ở tại các khu tái định cư và vùng dân cư ngập lũ, chính sách miễn tiền sử dụng đất giúp giảm bớt gánh nặng tài chính trong quá trình ổn định cuộc sống mới. Điều này có ý nghĩa đặc biệt tại vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, nơi thiên tai xâm nhập mặn và lũ lụt diễn biến phức tạp, thường xuyên gây thiệt hại tài sản và ảnh hưởng sức khỏe người dân.

Việc miễn tiền sử dụng đất đồng nghĩa với việc người dân được giảm bớt chi phí chuyển đổi chỗ ở, đầu tư nhà cửa, ổn định đời sống sinh hoạt hàng ngày. Như vậy, Nghị định góp phần nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của cộng đồng dân cư, giảm tỷ lệ tái nghèo do thiên tai.

Đối với nhóm hộ dân làng chài, dân sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến các khu tái định cư theo quy hoạch, miễn tiền sử dụng đất là biện pháp tạo điều kiện để họ xây dựng cuộc sống ổn định, phát triển kinh tế mới trên đất liền. Đây là nỗ lực nhằm vừa bảo vệ chính quyền trong việc sắp xếp dân cư, vừa giảm thiểu các rủi ro liên quan đến an toàn tính mạng và tài sản cho những người dân vùng nước.

Bên cạnh đó, việc miễn tiền sử dụng đất tạo điều kiện thuận lợi cho người dân chuyển đổi ngành nghề phù hợp hơn với điều kiện sống mới, từ đó nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống.

Chính sách giảm 30% tiền sử dụng đất đối với đất quốc phòng kết hợp kinh tế vừa nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất, vừa thúc đẩy các hoạt động kinh tế trong lực lượng quốc phòng. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho đơn vị sử dụng đất, mà còn gián tiếp tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu cho ngân sách thông qua phát triển kinh tế – sản xuất. Đây là hướng tiếp cận hiện đại, hài hòa lợi ích quốc phòng và phát triển kinh tế.

Ngoài ra, việc miễn toàn bộ tiền thuê đất cho các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao, khoa học kỹ thuật và đổi mới sáng tạo giúp thúc đẩy các ngành mũi nhọn, góp phần gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trên trường quốc tế, đồng thời mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội qua việc tạo ra nhiều việc làm và nâng cao trình độ công nghệ.

Như vậy, Nghị định 230/2025/NĐ-CP là văn bản pháp lý quan trọng, vừa thể hiện sự quan tâm của Nhà nước trong việc giảm nhẹ gánh nặng tài chính cho nhiều nhóm đối tượng dân cư có hoàn cảnh khó khăn, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế công nghệ cao và bảo đảm quản lý đất đai hiệu quả và minh bạch, góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

ThS. LS. Huỳnh Thị Mỹ Hằng (Công ty Luật Anh Sĩ)

FILI

– 10:00 13/09/2025