Đề xuất nâng tiền đặt cọc đấu giá đất lên tối đa 50% mức khởi điểm

Đề xuất nâng tiền đặt cọc đấu giá đất lên tối đa 50% mức khởi điểm

Bộ Tư pháp đề xuất nâng mức tiền đặt trước từ tối đa 20% lên 50% giá khởi điểm, đồng thời bổ sung chế tài mạnh để xử lý tình trạng “thổi giá, bỏ cọc” đang làm méo mó thị trường bất động sản.

Ngày 24/09, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh nghe báo cáo về dự thảo Nghị quyết của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc trong hoạt động đấu giá tài sản.

Theo báo cáo của Cục Bổ trợ tư pháp, thời gian qua, các phiên đấu giá đất tại nhiều địa phương xuất hiện tình trạng trả giá cao bất thường rồi bỏ cọc, thậm chí có hiện tượng thông đồng để dìm giá hoặc thao túng thị trường. Điều này gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thị trường bất động sản, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho môi trường đầu tư, an ninh trật tự và phát triển kinh tế – xã hội.

Tình trạng nêu trên xuất phát từ một số nguyên nhân như giá khởi điểm thấp so với giá thị trường, dẫn đến trúng đấu giá cao gấp 20 – 30 lần so với giá khởi điểm; tiền đặt cọc tham gia đấu giá thấp chỉ tối đa 20%, trong khi thời hạn nộp tiền kéo dài khiến nhiều người dân, nhà đầu tư không có nhu cầu sử dụng đất cũng tham gia đấu giá nhằm mục đích kiếm lợi nhuận. Tình trạng khan hiếm nguồn cung đất nền tại Hà Nội dẫn đến giá đất tăng đột biến, gia tăng tâm lý đầu cơ.

Do đó, dự thảo Nghị quyết quy định, trong trường hợp giao đất ở cho cá nhân, trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư thì tiền đặt trước tham gia đấu giá quyền sử dụng đất lên tối đa 50% giá khởi điểm và thấp nhất là 10%.

Người trúng đấu giá nhưng vi phạm nghĩa vụ thanh toán sẽ không chỉ bị hủy kết quả mà còn bị cấm tham gia từ 6 tháng đến 5 năm, đồng thời phải thanh toán toàn bộ chi phí tổ chức đấu giá và dịch vụ liên quan.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú cho rằng, nâng mức tiền đặt cọc lên đến 50% là đủ sức răn đe, vì khi đã có nguy cơ mất khoản tiền lớn, người tham gia sẽ không dám bỏ cọc. Ông nhận định việc bổ sung hình phạt cấm tham gia là không cần thiết.

Ngược lại, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu lo ngại nếu nâng cọc quá cao, địa phương có thể áp dụng “mức kịch trần”, dẫn đến hậu quả là không có người tham gia đấu giá hoặc chỉ có các doanh nghiệp lớn, chuyên đi đấu giá để bán lại tham gia, có thể làm gia tăng tình trạng trục lợi.

Theo ông, gốc rễ của tình trạng bỏ cọc không nằm ở mức tiền đặt trước mà ở giá khởi điểm thường thấp hơn thị trường. Nếu định giá sát thực tế, mức cọc 20% cũng là khoản rất lớn đủ để ràng buộc. Ông đề xuất giao quyền quyết định mức cọc cho bên có tài sản, đồng thời áp dụng thêm chế tài dân sự như bồi thường thiệt hại, chi phí phát sinh để tăng tính ràng buộc.

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, dự thảo Nghị quyết phải tập trung vào thực tiễn đấu giá đất, tạo sân chơi minh bạch, ngăn chặn lợi dụng, trục lợi. Ông yêu cầu các đơn vị rà soát kỹ vướng mắc pháp luật và thực tế để đưa ra giải pháp cụ thể, chặt chẽ, có cơ sở áp dụng.

Bộ trưởng cũng lưu ý quá trình xây dựng Nghị quyết cần tính tới việc sửa đổi Luật Quản lý thuế, dự kiến có hiệu lực từ 01/07/2026. Ông đề nghị xem xét khả năng áp dụng sớm và bổ sung quy định về đặt cọc, thời hạn đóng thuế, cơ chế bồi thường, nhằm đảm bảo công bằng và khả thi. Riêng về tiền đặt cọc, Bộ trưởng yêu cầu, mức cụ thể sẽ do các bên chủ quản tài sản quyết định.

Thanh Tú

FILI

– 14:31 25/09/2025